ARTIKEL KABUDAYAAN DI TATAR SUNDA
BAHASA SUNDAA
Banyak sekali kebudayaan yang ada di tatar sunda, beraneka ragam, karena masih turun temurun nya kebudayaan dari orang tua terdahulu, untuk mengajarkan kebudayaan turun menurun. Tapi disini saya akan memberikan beberapa artikel tentang kebudayaan sunda di dalam bahasa sunda.
1. Wayang Golek
Wayang golek nyaeta salah sahiji ragam kasenian anu materialna kayu. Wayang golek partama kali dikenalkeun ku sunan Kudus. Wayang golek populer di wilayah jawa barat tataran sunda.
Di tataran sunda tokoh anu paling populer nyaeta si Cepot, Si ceot nyaeta salah sahiji tokoh anu populer ku sabab watakna anu pikaseriueun panonton. Wayang golek beuki dipikareseup ku balarea boh di kota atawa di pilemburan.
Biasana golek sok aya di acara-acara tertentu, boh eta nikahan,sunatan atawa acara-acara festival.
Tokoh-tokoh anu dipikawanoh pisan ku ku masyarakat sunda nyaeta, Gatot kaca, Arjuna, Nakula, Sadewa, Bima, Cepot, jeung sajabana.
Ieu salah sahiji bukti Kasenian Budaya sunda Wayang Golek geus raket pisan jeung batin urang sunda.
wayang golek teh salah sahiji pagelaran budaya sunda anu mangrupa gabungan sabaraha unsur kasenian :
- Seni Sastra ( Lalakon )
- Seni Karawitan ( Gamelan )
- Seni Swara ( Sinden )
- Seni Gerak/Tari ( Gerak wayang )
Anu jadi lulugu dina pagelaran sunda Nyaeta Dalang anu Pancenna ngalakonan Carita tina pawayangan
Kamaheran wayang dina Ngaguar carita pawayangan.Dalang dituntut bisa ngigelkeun wayang nepikeun palasipah atawa Ngabodor. Guna Ngahibur masyarakat anu Lalajo pawayangan budaya sunda. Ilaharna jadi takeran pikaresep henteuna pagelaran wayang.
Asep Sunandar atawa anu sok dipanggil "ki asep sunandar" nyaeta salah sahiji dalang wayang golek anu populer anu di kalangan masyarakat sunda.
dina nyampeikeun na wayang meni di dipareseup ku masyarat sunda. Tapi ki Asep sunandar pupus 31 maret 2004.
Pesan terakhir asep Sunandar, urang kudu kreatif nampilkeun kabudayaan sunda. Urang salaku Masyarakat sunda, kedah Ngabudayakeun ,kabudayaan urang,salah sahijina Wayang Golek.
Sanajan Loba pangaruh globalisasi anu modern , ulah nika Ieu budaya teu dilestarikeun.
2. Sunatan
Pesan terakhir asep Sunandar, urang kudu kreatif nampilkeun kabudayaan sunda. Urang salaku Masyarakat sunda, kedah Ngabudayakeun ,kabudayaan urang,salah sahijina Wayang Golek.
Sanajan Loba pangaruh globalisasi anu modern , ulah nika Ieu budaya teu dilestarikeun.
2. Sunatan
Suku sunda nyaeta etnis kedua terbesar di indonesia. Mayoritas masyarakatna meluk agama islam. Tradisi jeung budaya islam masih dilakukan ku masyarakat ti zaman kiwari dugika ayeuna.
Sunatan wajib hukuman ka lalaki islam anu umurnya 5-12 tahun, pas zaman kiwari , masyarakat sunda ,nyunatan ngango jasa mantri atawa nu disebut Bengkong. Disebut bengkong kusabab Harita nyunatan ngango sebilu bambu.
Alat na dibere lobang tengahna paragi nyapit jeung motong alat kelamin anu bade disunat,
Tapi ayeuna masyarakat leuwih loba anu make jasa Dokter,kusabab modern Alat na,beda jeung zaman kiwari .
Tradisi sunatan Sunda , dilakukeun sapoe saacan budak eta sunat, nyaeta diarak make tandu anu geus dihias sademikian rupa , nyangrupa kaluarga karajaan.
Biasana ngalilingan pilemburan , teu hilap oge biasana sok diiringan ku musik khas daerah.
Tradisi ieu biasana sok disebut tradisi sisingaan oge. Kusabab tanduna dihias nyangrupa singa .
Saangeus sunatan biasana warga masihan sesahan kango anu sunat nyangrupa duit anu sok disebut nyecep atawa kadaharan. Wengina biasana kaluarga ngayakeun syukuran kango putrana anu atos sunatan .
Tapi ku zaman ayeuna . masyarakat geus teu aya nu ngalestarikeun budaya Sunatan khas sunda.
3.Debus
Debus nyaeta kasenian Bela diri anu nampilekun pagelaran kamampuan jalmi luar biasa misal kebal ka sanjata, panas , jeung sajabana.
Kasenian ieu mulai ti abad ka -16 (1532-1570) di masa pamerintahan maulana Hasanudin- Banten.
Debus jadi salah sahiji kasenian anu mompa samangat masyarakat ngalawan penjajah Belanda di pamerintahan Ageng Tirtayasa- Banten (1651-1692)
Jenis antraksi kasenian debus nyaeta :
- Nusuk awak ku sanjata Tajam
- Motong atawa Ngiris bagian awak ku golok atawa nu lain na.
- Gugulingan Di luhur beling kaca
- nusukeun jarum ka letah atawa sanjata tajam ka pipi tapi teu ngaluarkeun getih
- Disiram ku Cai keras( Air Keras )
- Ngadahar Seuneu
- Jeung sajabana
Etimologina, Debus tina bahasa Arab Nyaeta Tombak besi ujung runcing . Antraksi Debus dimata masyarakat disebut ekstrem kusabab anu dilakukeun ti nalar jalma biasa.
Di masa ayeuna debus Dijadikeun partontonan atawa kasenian anu sok aya di acara kabudayaan atawa adat .
Lamun ngadenge Debus pasti ingetna ka banten. Kusabab sabagian lobana masyarakat nganggap banten ku Debusna. Tapi aya oge sabagian masyarakat beranggapan debus ti garut Sunda.
Di zaman ayeuna debus geus mulai jarang di temui di masyarakat. Kusabab pangaruh na modern. Urang salaku masyarakat kudu bisa ngalasterikeun budaya sunda. Pikeun anak cucu urang ,nyaho budaya sunda. Salah sahijina ieu Debus.
4. Munggahan
Munggahan sateucan puasa ramdhan biasa dilakukeun ku masyarakat sunda,hiji atawa dua poe nyambut bulan ramdhan. Bentuk palaksanaan na aya kerabat,keluarga . ku istilah Botram,saling maaf jeung ngadoa , biasana kaluarga sok Ziarah ka makam kaluargina.
Tradisi munggahan dimaksud rasa syukur ka pangeran urang nyaeta Allah SWT. Munggahan asalna tina basa Sunda ,munggah nyaeta Naik,nu makna na naik ka bulan nu suci atawa luhur darajatna.
Masyarakat sunda geus teu asing deui jeung munggahan . unggal nyambut puasa pasti ngajalankeun tradisi munggahan .
Munggahan oge aya makna kabersamaan kusabab tatanga ,dulur jeung sajabana , ngalakukeun silaturahmi . urang salaku masyarakat sunda kudu ngalestarikeun ieu budaya.
Cukup sakian nu tiasa ku abdi posting. Dilaen waktu insyaallah tiasa nambihan deui..
Cukup sakian nu tiasa ku abdi posting. Dilaen waktu insyaallah tiasa nambihan deui..





